LUNGTHIN THAR LE THLARAU THAR (A New Heart and A New Spirit)

Bible Cang Thim

1. Lungthin thar kan pek hna lai i thlarau thar nan chungah ka khumh lai. Nan pum chungin lung bantukin a hakmi nan lung kha ka lak lai i titsa bantukin a nemmi lung kha kan pek hna lai. ²⁷Ka thlarau cu nan chungah ka khumh lai i ka nawlbia he aa tlak in kan umter hna lai i ka phunglam zulh in nan nung lai. (Ezekiel 36:26-27)

2.      ¹⁰Maw Pathian, ka chungah hin, lungthin thar ka serpiak law, a thar le zumhtlak a simi ruahnak, ka chungah chia ko. ¹¹Na umnak hmun khan ka ṭhawl hlah, na thiang thlarau kha ka lakkanh hlah. ¹²Na khamhnak chungin a chuakmi lawmhnak kha ka pe ṭhan law ka lungthin cu nangmah nawl zulh duhmi ah ser ko. (Salm 51:10-12)

3.     ²Hi vawlei kalning hin kal ve lengmang ti hlah u, sihmanhsehlaw chunglei in Pathian nih nan lungthin kha a dihumnak in in thleng hna seh. Cu tikah a ṭhami thil le Pathian nih a lawmhmi thil le a tlingmi thil kha nan hngalh khawh lai, cucu Pathian duhmi an si. (Rom. 12:2)

 

Biahmaiṭhi 

2002 ah No. (1), BHE, Hakha ah tangkua ka kai. Ka nute nih angki hrang tharte a rak ka cawk piak. I hruk hmasat lai ka rak ṭih tuk. Ka rak i hruk ngam satsai lo.

Voikhat ka suk hnu lawngah hnangam te le siarem tein ka rak i hruk khawh. Zeicahtiah hawile nih capoh lai le soi lai ka ṭih. Thil thar nakin thil hlun hruk ka rak duh deuh. Keimah bantukin thil thar nakin thil hlun a uar deuh rihmi kan um kho men. Nuning hlun, ruahning hlun, pomning hlun kha i tlaih peng i nunning thar, ruahning thar, pomning thar, i hruaining thar hna cohlan i harh ngai a um kho mi a si. Cucaah kum 2014 chungah lungthin thar le thlarau thar i hruk in cu lungthin thar le thlarau thar nih a chuahtermi nunning thar, ruahning thar, tuahserning thar lei ah kar hlan dingin kan sawm hna. Kan i ralring dingmi belte cu zei paoh te hi a thar lei ah thlen dih i timh ding a si lo. A hlun lakah a ṭhami a um ve. Cu a ṭhami cu rawkral lo tein zohkhenh kilven i a ṭha lomi kha a ṭha lei ah thlen ding a si. Zeicahtiah  tharmi paoh a ṭhami a si hlei lo i a hlunmi paoh hi a chiami a si hlei lo.

A tharmi sinak le thlennak hi ṭhen awk a ṭha lo. Cu thlennak cu lungthin in aa thawkmi thlennak a si awk a si. Zeicahtiah lungthin cu nunnak i a muru (center) a si. Kan nunnak hi  lungthin nih a hruai dih. Lungthin a hmaan lo ahcun kan biachimh holhrel le khuaruah tuaktanning zong a hmaan lo. Mi cheu cu lungthin i tei khawh lo ruangah mah le mah harnak kan i pe i mi zong kan pek hna pin ah a donghnak ah mah le mah i thatnak tiang kan phan. Cucaah lungthin thar ngeih cu a biapi tuk hringhran.

Cun, thlarau lei thlennak zong tlukte in a biapi. Matt. 12:31-32 ah, “Thiang Thlarau ralchanh in bia thalo a chimmi cu tu chan ah siseh, hmailei chan ah siseh, ngaihthiam khawh an si lai lo” tiah kan hmuh. Cucaah Thiang Thlarau nih ukmi le hruaimi si hi kan herh chin lengmang. Zeicahtiah, vawlei thilri tlaihchannak (materialism) le vawlei pumsa diriamter duhnak (hedonism) hna nih an kan zuamcawh cuahmah. Thil dik le dik lo thleiden khawh a har tuk chan le Pathian a lawmhtermi thil tuah khawh a har tuk chan ah kan um. Cu vialte thil cu kan tei khawh i Pathian nih a lawmhmi thil kan tuah khawh nakhnga Thiang Thlarau umpi lamhruainak kan herh zungzal (Rom. 12:2).

Lungthin thar le thlarau thar ti tikah kan lungthin le kan thlarau kan thlen a herh tinak a si. A siah, zeibantuk lungthin le thlarau kha dah zeibantuk lungthin le thlarau ah kan thlen a herh? Pumpak cio nih kanmah tein bia vun i hal ta u sih. A pakhatnak kan i hal dingmi cu: ka nunnak ah Pathian nih zeidah thlenter a ka duh? Pahnihnak ah: cu Pathian nih thlenter a ka duhmi cu zeitindah ka thlen khawh lai? Cucu kan ruah khawh deuhnak ah Israelmi hna nunnak ah Pathian nih zeibantuk lungthin le thlarau kha dah, zeibantuk lungthin le thlarau ah thlenter a duh hna timi kha zoh tuah u sih.

1.     Lungthin Thar (A New Heart)

Pathian nih Israelmi thlenter a duhmi hna lungthin cu lung bantukin a hakmi lungthin (stony heart) kha titsa bantukin a nemmi lungthin (the heart of flesh) ah thlen ding a si. Ezek. 36:26-27 hi Ezek. 11:18-20 ah kan hmuh khawh rih. Ezekiel nih “lung bantukin a hakmi lungthin” a timi ahhin phun hnih in chim ka duh.  Lung bantukin a hakmi lungthin cu:

1)     Pathian le a bia a cohlang lo i zei ah a rel lomi lungthin (Ezek. 2:4[1]; 3:7[2]). Lungthin thar a timi cu titsa bantukin a nemmi kha a si i cucu Pathian kha hngalh i a sinah kir lungthin kha a si (Jer. 24:7[3]). Hi ah “Pathian hngalh” timi hi “nu le va nih thuk piin an i pehtlaih bantukin Pathian he pehtlaihnak thukpi ngeih” kha a chim duhmi a si (Gen. 4: 17[4]). Phundang in chim ahcun, Pathian kha uktu ah i ser i cu uktu Pathian i a nawlbia hna cu an lungthin catlap bak ah tial kha a si (Jer. 31:33[5]).

---

[1] An pupa thawk in nihin ni hrimhrim tiangin keimah kha an ka doh lengmang ko i atu i nangmah kan thlahnak zong hi mi lungṭhawng le mi lungkhong mi chan a si.

[2] Sihmanhsehlaw Israel mi nih cun na bia ngaih kha an duh lai lo, zeicahtiah keimah ka bia ngaih kha an duh lo i annih cu ningzah hngal lomi le lung a hak i a ṭhawng hringhranmi an si.

[3] Keimah hngalh khawhnak lungthin kha ka pek hna lai, zeicahtiah keimah cu Bawipa ka si; an lungthin a dihumnak in keimah sinah an kir ṭhan lai caah annih cu ka mi an si lai i kei cu an Pathian ka si lai.

[4] Kain nih a nupi cu a hngalh i fa a pawi i fapa pakhat a hrin i a min ah Enok a sak. Cun Kain nih cun khua pakhat a ser i cu khua cu a min ah a fapa min chuankhan in Enok a sak.

[5] Sihmanhsehlaw cu caan cu a phak tikah, Israel mi hna he biakamnak ka ser laimi cu mah hihi a si: Ka phunglam cu an chungah ka chiah lai i an lungthin cungah ka ṭial lai. Keimah cu an Pathian ka si lai i annih cu ka mi an si lai,” tiah Bawipa nih a ti.