Daihnak (Peace) [ Advent Second Week)

Bible Cangthim: 

Filipi 4:1-9: Cucaah cun ka dawt i ka ngaihmi ka unaule hna, Bawipa chung i nan nunnak ah khan, cu bantuk cun fek tein dir ko u, nannih cu kaa lawmhnak le ka suiluchin nan si, ka dawtle hna. Euodia le Sintikhe, zaangfahnak in kan nawl hna, Bawipa chungah unau bantuk tein lungkhat in um i zuam u. Cun ka òuanhawi, nangmah zong, kha nu hna kha rak bawm hna ti kan duh. Zeicahtiah Klement le ka òuanhawi dang vialte, nunnak cauk chungah an min aa òialmi vialte he, Thawngòha karhter kha fak piin an ka bawmh. Bawipa chung i nan nunnak ah khan i lawm zungzal ko u ti kan duh hna. I lawm ko u, tiah ka nolh òhan rih ko lai. Mi vialte sinah nemnak tein va um u. Bawipa cu tuan ah a ra lai. Zeithil kong hmanh ah lungrethei in um hlah u. Thla nan camnak ah Bawipa cu nan herhmi kha hal u law nan hal tikah lunglawm tein hal zungzal u. Cun Pathian daihnak, minung hngalhnak a lonhtu nih cun, Khrih Jesuh chungah nan lungthin le nan ruahnak cu him tein a chiah lai. A donghnak ah ka u le ka nau hna, nan lungthin kha a òha le thangòhat awk a tlakmi thil in khahter hna u: a taktak a simi thil, a sunglawimi thil, a hmaanmi thil, aa dawhmi thil le upat awk a tlakmi thil in khahter hna u. Keimah sinin nan hngalhmi le nan hmuhmi kha tuah i zuam hna u, ka chimmi nan theihmi si hna seh, ka tuahmi nan hmuhmi si hna seh, tuah i zuam hna u. Daihnak a kan petu Pathian nih cun an umpi hna lai. (Filipi 4:1-9)

Tuzarh Jesuh Khrih chuah hngah zarh hnihnak (2^nd Advent Sunday) tlangtar cu Daihnak (Peace) a si. Minung 5 million cu an nunnak ah hnangam daihnak a um lo ruangah zan ah ihngilhnak si (sleeping pills) an ding ti a si. Mi pakhat cu mitkuhsi nih a lem tuk caah a suimilam kha zan ttim suimilam 12 ah a awnter i mitkuhsi cu a din tawnti a si. Daihnak hi phunthum in zoh hna usih.

     Pathian sin in a rami daihnak (Upward Peace with God)

        Kan Pathian min cu “Daihnak Bawi” a si (Rom 16:20; Isaiah 9:6). “Jesuh Khrih ngeih lo cun daihnak ngeih lo a si. Jesuh theih cu daihnak theih a si” (No Jesus, No peace. Know Jesus, Know Peace). Khrih na ngeih lo ahcun nanunnak ah daihnak a um kholai lo.

        Johan 14:27 ah:“ Daihnak kan chiahtak hna, keimah daihnak kan pek hna. Vawlei nih an pek hna bantuk in kan pe hna lo. Lungretheih vansangau in um hlah uh” tiah kan hmuh. Jesuh Khrih nazumh, na thinlung na ukter ahcun daihnak na hmu lai. 

        “Amazing Grace” timi hla phuahtu pa John Newton cu kum 11 a silio ah a pa nih tingbaw monghtu si dingah a cawnter. British Tiralkapbu (Navy) ah tingbaw monghtu (captain) si ding a siko nain sikan a ngei lo i a rian a kaltak caah a rian an thumh i tingbaw ralkap sawhsawh ah an thial. Kum 21 a si ah Africa lei a kalmi tingbaw a zulh i ziatha lo ngeimi tingbaw zul pawl he aa pawl kom. Cu tingbaw cu sal caah zuarmi minak pawl phortu a si. Cu lioah cun John Newton nih cun tingbaw monghtu Captain kha zo lang hnihsawh in a chonhtawn. Tingbawchung i a hmuhmi cauk minthang Khrih Nawl Icawnnak (Imitation of Christ) timi cauk zong a nihsawh i a chuih a lamh. Asinain mah za nah cun tilet a tho ciammam i an tingbaw cu i let in rili tangah pil ding a sicang. Tingbaw chung ti a lutmi cu ti dopnak in heh tiah suimilam pakua chung an dop. Cu lioah cun John nih ti ah a tlami hna nih aw thangpi in fakpi piin thinphang thlalau tukin an ai, an awn thawng kha a theih. A nun chung a voikhatnak, “Bawipa mah hna bantuk hin ka si ter ve sawk hlah, kan zaangfah tuah, kan khamh tuah,” tiah lungthin kehkuai in thla a cam.Pathian nih khuaruahhar in a thlacam a leh. Ti ah a pil ve lo. Anung. Zeitikhmanh ah atonmi cu a philh khoti lo. Cu ticun ti ralkap in pensen a lak hnuah pastor ah a hun i cang. Vawlei minthangbik hla pakhat a simi a tang lei hla phuahtu cu John Newton hi a si.

“Amazing grace. How sweet the sound, that saved a wretch like me.
I once was lost, but now am found,Was blind, but now I see.”

John Newton nih rili ah cunglei i Jesuh Khrih nih pekmi daihnak cu a hmuh. 

2.     PathianpekmiChungleiHnangam/Daihnak (Inward Peace of God)

        Chung lei daihnak, hnangamnak kan timi cu kan nunnak ah khuamui nih a kan tlunh tiki hmuhmi daihnak, hnangamnak khi a si. Filipi 4:7  “Pathian daihnak, minung hngalhnak a lonhtu …” a timi cu mah cucu asi. Cu bantuk daihnak, hnangamnak cu na ngei maw? 

         Danny Simpson (Canadian mi, kum 24) cu Ottawa khua ah bank phaisa $6,000 a taih caah thong kum 6 an thlak. Bank taihnak ah a hmanmi a meithal cu Museum (Piahnak) ah an chiah. A meithal cu Ross Rifle Company nih 1918 kum ah Quebec City ah an rak sermi.45 caliber Colt semi-automatic a si. Hi pistol man cu $ 100,000 asi. A ngeihmi meithal a man kha thei sehlaw bank ttaih a herh hnga lo. Tingkhat in a zuarhnga ii hnangam ngaiin a nung ko hnga. Atheih lo caah $6,000 taihnak ah a hmani thong kum 6 a tlak. A poi tuk ti ko usih.  

         Danny bantuk in Khrihfatampi cu Jesuh Khrih sin in daihnak a lak in hmuh a siko mi hngalh loin daihnak cu din ei le tuahsernak a phunphun in kawl a si. Rithaisi in, chawva in, minthang nak in … kawlcio a si. Paul nih, “Zeithil kong hmanh ah lung retheiin um hlah u. Thla nan camnak ah Bawipa cu nan herhmi kha hal u law nan hal tikah lunglawm tein hal zungzal u,” (Filipi 4:6) a kan ti.

         Isaiah nih “Bawipa, nangmah nih, an i tinhmi kha fekte in aa tlaih i nangmah an bochanmi cu, a tlingmi daihnak khan na pekhna,” (26:3) tiah a ti. Jesuh Khrih nih daihnak pek a kan duh. 

 

3.       Minunghawi le he iremnak, daihnak (Peace with Others)

         Euodia le Sintikhe hi an i si. An i al. Zei ruangah ti cu a fiang lo. Asinain an i sik thawng cu Filipi khua in lamhlatpi Rom thonginn tiang a thang. Paul nih thonginn in a theih tikah Filipi 4:2 ah, “Euodia le Sintikhe, zaangfahnak in kan nawl hna, Bawipa chungah unau bantuk tein lungkhat in um i zuam u,” tiah a ti hna. Khrihfa kan i sik tikah zumlotu tampi zongnih an kan theih. Cu ti kan si tikah Khrih tehte chia kan si hna. 

        Paul nih i siknak i alnak hna hi ngol ding (stop fighting) le i rem ding, i dawt ding hi a kan siaherh tuk.  Jesuh Khrih zongnih, “Mi le mi karah remnak a sertu cu lunglawmmi nan vasi dah! Vancung Pennak cu nanmah ta a si,” (Mat. 5:9) a tive. 

        Daihnak, remnak timi hi mi le mi karlak i pehtlaihnak kong a si. Nuva karlak, Nu le Pa le fale karlak, hoikom pakhat le pakhat karlak, Khrihfabu chungtel pakhat le pakhat karlak, miphun pakhat le pakhat karlak … mi le mi karlak … mibu le mibu karlak remnak, daihnak kong a si. Remnak, daihnak tuahtu, duhtu na sih maw?

Nu le Va tampi an ithennak a ruangcu zumhawktlak lonak (unfaithfulness), zuu (alcohol), le velh le hremnak a phunphun (abuse) hna a silem lo ti a si. Pakhat le pakhat thinlung pehtonh khawh lo ruang deuh ah a si, ti asi. Asullam cu lungthumh duhlonak, mah duhna klawng in thil siter duhnak, ngaihthiam duhlonak, theihthiam piak duh lonak hna ruangah an sibik.

Minung hi pumpak ruahnak, hmuhnak le duhnak a dang ciomi kan si hna. Tahchunhnak ah nu le va karlak i alnak le i remlonak hna hi fawite in remh le phoihkhawh an si lai lo. Asinain kaphnih i chonh, i ruah, i thumh piak veve ahcun harnak lonhkhawh a siko. Khrih dawtnak le Khrih toidornak lungput he remnak ser khawh a si.

JesuhKhrih cu DAIHNAK BAWI a sicaah kannih zumtu hna nih vawleipi theih in kannih Jesuh Khrih zumtu pawl cu aaremmi kan si ti langhter in a tehtetha si hna usih.

“Jesuh Khrih pekmi daihnak timi cu harnak in luat khasi lo in harnak chungah Khrih nih zungzal in a ka umpi ti in fektein zumh kha a si” (Peace that Jesus gives is not the absence of trouble, but is rather the confidence that He is there with you always).Source Unknown