Nunnak Caan Tawite Chungah Tuanbia Dawh Ttial hna usih

Kan nunnak hi zeitluk in dah a tawi ti kha kan hngalhter law cu ticun kan fim deuh lai.   Salm 90: 12 

     

Saya Samuel

Biahmaithi

             Aristotle, Greek philosopher pa nih cun, minung nunnak nih caan caan thum a ngei, a ti. Cu hna cu: “Zei mi dah a si, zei mi dah a rak si, ti le zei mi dah a si te lai, ti hi a si,” a ti. Hihi minung tuanbia kan timi cu a si. Phungchimtu dal 3 chungah kan hmuhmi cu, zeizong vialte nih caan an ngei cio hrincan a um bang in thih can a um, ttah can a um i nih can a um, ngaihchiat can a um i lam can a um……a ti. Chim duh bikmi cu Pathian sermi caan chung ah a tlawnglengmi minung nihcun harnak can kan ngei bantuk in lawmhnak ni zong kan ngei ve, ti kha a si. Kan i lawmhnak le kan harnak hna cu a hnu ah tuanbia ah an cang.

1. Minung nunnak hi a tawi tuk.

Salm fung 90nak nih cun kan nunnak hi 70 le 80 hrawng lawng a si, cu hmanh ah cun retheihnak le harnak lawng kan ing, a ti. Cang 12nak ah a hun pehmi cu “kan nunnak hi zeitluk in dah a tawi ti kha kan hngalh ter law cuticun kan fim deuh lai, a ti. Jon Johnston nih cun, minung nunnak hi buaktlak in kum 74 a si, a ti. Khakha ni thla in kan tuak  ahcun minung nunnak cu 74yrs x 12ms = 888 thla lawng a si. Zarh in kan tuak rih ah cun 3848 zarh lawng a si. A sullam cu mi pakhat nih buaktlak in Zarhpi ni kan hmanmi hi 3848 zarh a si, tinak a si.

Vawlei cungah kum zeizat dah kan nun rih lai ti theih na duh ahcun, kum 74 chungah khan nakum kha  na zuh ahcun  a tang rihmi na nunnak kha buaktlak in theih khawh a si. A biana ah a tu hi na kum, kum 40 a si cang ahcun, 74-40= 34 ti in na tuah lai i kum 34 lawng kan nunnak a tang ti kha naa theih lai. Kha hmanh kha a tam deuh lei in a si. No lio tein thih khawh a si ko ti zong kha ruah chih lengmang a herh ko. Mi a cheu nih cun kan nunnak hi pangpar, thladem le tichum hna an tahchunh hna. Cu caah  kan nunnak a tawining le a biapitning hi tuak usih law, a tang rihmi kan caan hna hi ttha te le Pathian sunparnak caah hmang hna usih. Caan tawite kan nun chung ah tuanbia ttha le tuanbia dawh ttial cio hna usih.

2.      Vawlei cung kan nunnak a biapi tuk

            Vawlei cung kan nunnak hi a biapi tuk. Zeicaah ti ahcun:

(1) Thih hnu nunnak a hruaitu a si. Kan thi cio te lai i Vanram maw, Hell dah kan panh te lai ti kha vawlei cung kan nun ah kan zumhnak he aa pehtlai mi a si.

 (2) Nun chung tuahsarnak hi fale le tefa hna chan 1000 tiang in thluachuahnak a si. Pathian bia ah kan hmuhmi cu, “A ka huatu hna cungah chanthum chanli tiangin an tefa hna cungah khan dantatnak ka tlunter. A si nain a ka daw i ka nawlbia a zulmi hna cung ahcun chan thong khat tiangin a fekmi ka dawtnak ka langhter” a ti (Ex. 20: 5b-6).

(3) Na tuh bang in na zun lai. Minung cu thil ttha kan tuah ahcun thilttha kan zun lai i thil ttha lo kan tuah ah cun a tthat lonak theipar kha kan zun ko lai. Hai ci na tuk ahcun hai kung a kho lai i hai thei a tlaimi kha a ei ko lai.

Cu caah kan tuhmi, kan tuahmi  hna hi Pathian hmai ah a rim a hmuimi raithawinak bantuk a si a herh. Minung nih cun kan hmuh mi le kan tincomi a tam deuh paoh ah man kan i ngeihter. Anih cu tthi a pauh, anih cu a thlahlawh mah vial cu a si, annih cu an mawtaw he an inn he ti bantuk in,  ngeihmi zoh in minung man kan khiah. A sinain Pathian tu nihcun kan ttuanmi le kan pekmi zoh in man a kan ngeihter. Zeidah kan ttuan? Zeidah kan pek? Zeizat Pathian nih a kan pek i kannih nih zeizat kan pek ti biahalnak hi kan nunnak cio ah bia i hal a herh ko rua ka ti!

3.       Kan Nunak ah kan tonmi Harnak hna hi kan fimnak le kan tthawnnak an si.

            Minung kan nunnak ah harnak hi hrial awk tha lo a si. Minung nihcun kan huat ngai ko nain minung kan caah thahnemnak le santlaihnak a ngei ngaimi a rak si ve tawn. A caan ah Pathian nih a fale hi harnak in a kan auh. A caan ah kan zumhnak tthawnter ding ah harnak kan herh ve. Jeim chungah kan hmuhmi cu hneksaknak nan inmi cu a tlingmi nan sinak hnga caah a si, a ti (Jeim 1:4). Kan harnak hna hi kan tuanbia a kan thlentertu a rak si. Harnak caan ah Pathian aa bochanmi le fuhpanh mi hna caah cun cu harnak chung cun an him i tuanbia dawh an ttialnak tu a  si. Cu harnak kan inmi chungin fim i lak usih, Pathian lei kaar kan hlannak ah hman thiam i zuam u sih.

4.      Nun hi Tuanbia a si

             Minung paoh nih kan nunnak in tuanbia kan ttial cio. Cu tuanbia cu kan nun a liam zongah vawlei ah a hmun dingmi a si caah a biapi tuk. Cu caah kan nunchung ah i daw usih. Kan i dawtnak le nunchung tthatnak kan tuahmi hna hi Pathian duhmi rian a si caah kan nun chung hlawhtlinnak a si hlei ah thih hnu tantak mihna caah RO SUNG a si. Na tefa hna kha thluachuah maw na roh tak hna lai, dantatnak dah i thim ko. Atu na nun caan hi tuanbia na ttial caan a si. A luan cia na tuanbia kha cu khiar khawh a si ti lo. Hmai lei caah a tu na nun hi a bia pi tuk! Zungzal thihnak le zungzal nunnak cu na nun, a si loah na zumhnak i a phichuak a si kha philh hlah.

Donghnak

             Nunnak caan thum kan ngeihmi lakah atu na nun hi a biapi bik le caan ttha bik a si kha philh hlah u sih. Zeicah ti ahcun kan thih lai ahohmanh nih kan i thei lo. Cu caah a caan kan ngeih lio le kan nunnak a liam hlan ah tthiltha tuah le Pathian fuhpanh kha i zuam usih law, kan nunnak in tuanbia dawh ttial i zuam cio hna u sih. Cu kan nun in kan ttialmi tuanbia hna cu miphun le Pathian pennak caah si hram seh. Ka sermon a relmi vialte cungah Pathian nih tuanbia dawh ttial khawhnak thazaang "NUN THAR" in pe ko hna seh!!!...