Pale Ni


 1.A thawknak
Rev. Pa Hrang Hmung
 1909 ah a si. The central Methodist Episcopal biak inn Washington  ah nu le ni  hlunglai ngai in an tuah.Sonora Samath Dodd cu Nu le upat nak ca ah an chim mi sermon kha lungtak te in a ngai.An phung chim mi nih, a nu a thih hnu ah, a rak cawmtu a pa William Jackson Smath kha nu le ni bantuk  in a hlei in u pat pek ve kha a lung ah a hung chuak.A pa nih a fa nu ca ah a nih a fa le ca ah pum a pek nak,thazang a pek nak le a dawt nak  vial te a fa nu nih a philh khawh lo mi kha a pa nih theih ve seh ti kha a duh.Nu can a pa , pa can ah a pa dir hmun in a rak dawttu a pa dawt nak nih a nun nak kha i um pi khawh lo tiang in a tuah.cu ca ah Sonora nih a pa chuah ni 1910 June 19  ah hin pa le ni  (Fathers day) a tuah.Cu thawk cun ni hin ah vawleicung ah pa le ni a thawk nak hi a si.

2.Philh awk an tha lo.
 Hakha thlan mual ah ka hmuh mi  thlan lung ca tial cu a tu tiang ka philh kho lo , “Father you have passed from us,but never from our heart” An lungchung muru i a pa a nun chung ah a cawn piak nak hna,adawt nak hna a thit hruai nak hna kha a philh kho lo tu an fa le lung put kha  hi thlan lung ca tial chung ah kan hmuh khawh.Ka tuar tuk ve.Tlei cia Rev.Dr.Sang Awr fa nu  Licky Rem Hlei sung nih a pa philh lonak ca par ah hi ti hin a tial ve. “Ka pa cu Bawi pa tangnem ah Bawi khrih he nuam te in a um cang i vawlei pumsa  in tuar nak a kaltak cang tiah ka hna a ngam ko na in khuaihliti bang ka pa dawtnak sung cu kavan ngaituk hring hran.Ka lungthin chung ah zungzal a caam peng ding ka pa dawt nak sung cu a dawtta manh lo mi hmailei ka tefa ca zong ah a dawt nak a hmun peng rih lai tiah ka zumh.”Hi an bia hna hi a ho poh kan ca ah  a si ko ka ti.Kan hmur ka in kan chim thiam lo lawng a si ko lai.kan nunchung ah a cung nung bik,an dawt nak cu zei hmanh nih tah chunh awk a tha lo ka pa kha  ti lo awk a tha hrim lo.

3.Pa le hna(Fathers)
Barack Obama le  a chungkhat hna cu Apostolic Church of God  Chicago’s South side  ah pa le ni zarh pi ni an hman ve lio a si.Pa le ni  ah Obama cu biachim nak anpek ve .A chim mi ah hin, minak pa le nih, inn chung khar cung ah pa  le nih tuanvo kan ngeih na in an tlinh lo nak kha biatak te in a langh ter. kei mah zong pa lo in a rak thangmi ka si.Cu ca ah ka nun nak ca ah ka tuah khawh mi lak ah a ngan bik ah ka chiah mi cu kafanu le hna ca ah pa ttha.(good father) si ding hi a si. Tiah a chim.Cu bantuk in pa le ni ah pa le hna zong nih pa ttha ka si le si lo kan ruah ve awk a si.
a.Lu bik
Obama nih a chim bantuk in mi cheukhat pa le cu pa ttha kan si hna lo.  khrih cu khrifa bu ah a lu a si bantuk in inn chung khar ah pa le cu a lubik a si a ti bantuk in,khrih nih khrifa bu ca ah a nun nak a pek bantuk in inn chung khar ah pa le hi zeitluk in dah kan nun kan in hman ti cu ruah awk kan si ve.Ephesa5:25.Innchung khar cu bochan awk pa le nun chung ah himte in khua an sa.Pa le hna inn chung khar hi nan mah hruainak tang ah dai te in khua an sa maw.
b.Cawn piaktu
Na fa le kha felte in na cawn piak hna lai i na inn chung i na thut ah si seh, lam ah na kal ah si seh, na it ah si seh,na thawh ah si seh,na chimh leng mang hna lai.Cun na kut ah chingchiah nak ca ah na temchih hna lai i,na mit le na mit kar ah hmelchun nak ca ah an si lai.Cun nan inn i inn ka tung hna le na kut ka hna cung ah na tial hna lai.(Deutro 6:6-7)Pale hna cu cawn piak tu thakan si awk a si.Na fa le zei tluk in dah na cawn piak hna.
c.Bia ngaih zuam
 Mitam pipa le cu bia ngaih kan i harh ngai.Rian kan tuan nak le kan khua ruah nak ah kan ba ngai ko .A si na in fa le hna nih   a tawn mi le an ruah mi le an si ning an chim mi kha bia tak te in ngaih piak ding a herh nak kan thei kho tawn lo.A cham bau nak,hruai ning can  chimh le cawn piak le hruaikhawh nak ding ah cun an bia ngaih kan hau ve.Kan bia ngaih ter kan duh hna ah cun an biangaih kan hau ve.Daw Aungsan suhkyi nih mipi aw theih ka duh a ti bantuk in kan fa le aw theih hi a biapi ngai ngai.A zei  bantuk poh   ah fa le hna cu pa le bia chim mi kha ngaih in zulh ding ti lawng kan theih.An duh mi  theih pi in hruai ah cun kan ruah nak nak in an thangcho deuh hrim hrim ti kha kan philh lo awk a si.Kan  fa le hna chim mi bia kha ngaih lawng si lo in ruah piak i bawmhchanh hrim hrim awk kan si kha kan philh lo awk a si.Fa le bia ngaih nak can tam deuh in lak i zuam hna uh sih.
d.Lawmhpi zuam
                           Fa le nih thiltha an tuah mi te te lawmh pi  le an chuah ni cam tuak te te tuah pi hi a bia pi ngai ngai.Pa le cu fa le han ca ah thazang ngan bik le,fa le hna nih pa le cu vawlei cung ah mah pa nak in a bia pi deuh mi le a ngan deuh mi an um ti lo ti in an kan ruah bantuk in pa  le nih fa le cung ah kan lungput cu a bia pi tuk.Sik ding le cawn piak ding lawng ruah in a zung zal an thilrit ter si lo in an mah he a tlak mi lawmh bia chim nak in tha zang pek ding cu pa le nih kan philh awk a si lo.
e.Caan tam deuh in(Efesa 5:16)
Fa le he sau deuh can lak in um ti cu  thinlung nun zia i theih nak a si.Thuk deuh in a kan naih ter.Rian le chawva lawng ruah in fa le hna he can lak a tlawm tuk ah cun inn chung khar cu khuaihnik ai zalh mi um kek he a lo lai.Rawhral nak lei a panh cuah mah mi inn chung khar a si lai.A ngai ngai kanti ah cun nifa kan tuan mi cu inn chung khar fa le ca ah a si ko.A sin a in kan tuan mi cu fa le nih man ngeih te in an than pi lo ah cu santlaih nak a um lo.Cu ca ah fa le hna he can tam deuh lak in khuasak nak tunmer I zuam cu a bia pi ngai ngai.Fa le pa le cu thinlung ruah nak a khat in a um lawng ah inn chung khar a nuam i fa le thangcho nak lei kan panh pi khawh hna lai.

4.Fa le hna
 Mi cheu khat fa le hna cu nu le pa u pat  a bia pit ning kan thei kho lo.2011 Christmas kha kan mah inn chungkhar nih  kan krifabu kha kan tuah piak hna.Khrifa  u pa pa khat cu Hakha tlun ai tim i ka va thlauh tik ah a chim mi cu “ I ngaih chih ka duh lo,thiltha ah ka ruah mi tuah lo cu ka sia a rem lo.Ka nu le ka pa an thih hlan poh ah cun a si khawh chung in an mah he chriastmas hman ka duh.An thih hnu ah i ngaih chih kha ka duh lo” a ti.Zei tluk in dah a nu le a pa bia pit ah a chiah hna ti a lang.

a.Nu le pa upat cu thluachuah hmuh nak a si.(Efasa 6:2)
   Kawl pawl hi  nu le pa upat an thiam ca ah hin thluachuah an hmuh khun rua ka ti.Kum khat vei khat fanu fa pa an i khawmh i nu le pa upat nak an tuah.Lak sawng an pek.cu tik ah an nu le an pa an i nuam.Thluachuah an hal piak hna.Thluachuah an hmuh tak tak.Noah fa le lak ah a fa pa hniang nih a pa ning a zah ter ca ah chiat serh nak a tawng.Shem le Jafeth cu thluachuah a pek hna.Isaac nih thluachuah a pek mi Jacob cu zung zal ca a si bantuk in thluachuah a hmu lo mi Esau zong zungzal ca ah a si ve.Hi hna kong kan ruah tik ah hin nu le pa upat hi thluachuah hmuh nak a si ti kan hmuh.Nu le pa a upat lo mi le ning a zah ter tu hna cu chanchung chiat serh an si ve. ‘A pa si seh a nu si seh a upat lo mi cu chiat seh,’ tiah an thanh lai.Cun mi vial te nih Amen an ti lai.(Deut 27:16)
b.Nu le pa u pat le hmaizah cu chansau nak a si.(Exodus 20:12)
Nan nu le nan pa kha  u pat hna u, cu tin nan tuah ah cun,Bawipa nan Pathian nih an pek mi hna ram ah hin sau pi nan  um lai.”Tar hna aniI dawh nak cu an sam rang hi a si ti a si.Ka ruah nak ah an sam rang theng mang kha a si lai lo dah ka ti.Tar pawl hi ngak chia an lo cang.Ziar ngeih .hnachuah an ngei ti lo.Mi dawt nak kha ti hal in an hal.An mah nih mi dang ca ah tuah khawh mi an ngei ti lo.A si in an mah  dawttu hna ca ah thluachuah hal piak le thlacam piak lawng kha a si.Cu ca ah mi dang ca ah thluachuah hal piak lawng a tuah kho tu hna dawt  cu chansau thluachuah hmuh nak a si tiah Moses nawl bia ah kan hmuh.Nu le pa  an tar hnu tiang zun ek fim in a zoh khen tu hna inn chung khar cu thluachuah anhmuh tawn.Mi cheuh khat nih fih an nung kan ti mi hna kha mi cheukhat ca ah cun thluahuah hmuh nak a si ti an theih ca ah lunglawmh sopar te in an zoh khenh hna.Thluachuah cu an mah chanchung lawng si lo in an te chin fapar tiang ca ah a si.
Tu kum pale ni ah ah hin pa le nih si seh,fa le hna zong nih si seh,kan kar  lak ah kan I pehtlaih nak a tluan khawh nak hnga tuan vo kan ngeih mi hnih khat kong ka vanlanghter mi nih hin kan chanchung ca ah thluachuah an kan phurh tu a si nak hnga Pathian nih thluachuah kan pek piak hram seh.Amen

KA PA ti mi sulam cu ka nunnak vialte a um nak ti  a si”

Tleicia pa le hna le a nungrih mi pa le hna  u pat hmaizah nak he.

Comments

Popular posts from this blog

Cawntlak Caleb Lungput

Zohchun Awktlak Khrihfa Innchungkhar

Zumh Awktlak Nun